Wawel w Krakowie czy Zamek w Malborku zna chyba każdy, a przynajmniej o nich słyszał. Warto jednak dodać, że w naszym kraju jest bardzo dużo zamków, których nie znajdziesz w żadnym innym kraju. Jest na to dość rozsądne wyjaśnienie. W Polsce w dawnych czasach szlachta stanowiła około 10% populacji kraju, podczas gdy w Europie normą było od 1 do 3%. Ten wysoki odsetek tej klasy społecznej przyniósł nam dużą liczbę dobrze zachowanych zamków godnych obejrzenia. Dlatego też tego taka wycieczka jest idealnym pomysłem niezależnie od pory roku.
W naszym zestawieniu „Najpiękniejsze zamki w Polsce“ znalazły się zarówno oczywiste propozycje, jak i te może nieco mniej znane.
Zamek krzyżacki w Malborku
Górujący nad bastionami i murami pałac Wielkiego Mistrza, czyli Zamek książęcy w Malborku do dziś zachwyca swoim pięknem. Zbudowali go Krzyżacy, których polski książę Konrad Mazowiecki sprowadził do kraju w 1226 r. do walki z poganami. Wznosi się on na skarpie, na prawym brzegu rzeki Nogat. Jest to największy gotycki zespół zamkowy na świecie o powierzchni około 21 hektarów, arcydzieło architektury obronnej i rezydencjonalnej późnego średniowiecza. Ponadto jest to trzyczęściowa twierdza obronna w stylu gotyckim składająca się z Zamku Niskiego, Zamku Średniego i Zamku Wysokiego.
W czasie II wojny światowej zamek służył jako twierdza wojskowa i został w znacznym stopniu zniszczony – w około 60%. Dopiero w 1960 roku został on profesjonalnie odrestaurowany. Od 1997 Zamek w Malborku znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Zamek Książ w Wałbrzychu
Na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego znajdziesz zbudowany w XIII wieku największy śląski zamek i trzeci co do wielkości zamek w Polsce, po Malborku i Zamku Królewskim na Wawelu – Zamek Książ. Przez wielu nazywany on jest też „perłą Śląska“ i był przez lata siedzibą szlacheckiego rodu Hochbergów. Jego zawiłą historię opowiada m.in. Filip Bajon w filmie “Magnat”. W 1941 roku zamek został przejęty przez reżim nazistowski. Swoją kwaterę miał tu nie kto inny jak sam Adolf Hilter. Co więcej zaczęto nawet budować podziemne tunele i przejścia, z których część obecnie można zwiedzać.
Ponadto Zamek Książ to na pewno ciekawa atrakcja dla fanów kina. Kręcono tu takie filmy jak “Diabeł” Andrzeja Żurawskiego, “Hrabina Cosel” Jerzego Antczaka czy “Trędowata” Jerzego Hoffmana. Dziś zamek jest własnością gminy Wałbrzych. Mieszczą się w nim Punkt Obsługi Klienta (dzienne zwiedzanie), Dział Marketingu i Promocji (marketing, nocne zwiedzanie), Dział Imprez (organizacja wydarzeń), Dział Kultury i Turystyki, (projekty naukowe, publikacje, lekcje zamkowe, wystawy kulturalne), Hotel Książ (oferta pobytowo – noclegowa), Dział Administracyjno-Techniczny oraz Dział Księgowości i Kadr.
Zamek w Niedzicy
Tak naprawdę budowla ta to Zamek Dunajec, od nazwy rzeki na granicy polsko-słowackiej. Mimo to potocznie przyjęła się nazwa Zamek w Niedzicy. Zamek mieści się około 30 kilometrów na południe od Krakowa, na skalistym wzgórzu, skąd masz cudowny widok na malownicze ruiny zamku w Czorsztynie pod drugiej stronie brzegu. Oba zamki dominowały niegdyś nad okolicą, w której Dunajec przecinał Pieniny. Powstał on najprawdopodobniej w XIV wieku na miejscu wcześniejszego zamku i przez wiele lat był własnością węgierskich rodzin szlacheckich. Ponadto legenda mówi, że okolice Niedzicy zamieszkiwali w XVII wieku Inkowie, którzy ukrywając się przed hiszpańskimi prześladowcami uciekli właśnie tutaj. Jako dowód służy znaleziony po II wojnie światowej dokument zapisany starożytnym pismem węzełkowym „kipu”. Podobno zawiera informacje o ukrytym w zamku skarbie. Jednak zagadka związana z tym skarbem do dziś nie została rozwiązana.
Obecnie w części zamku mieści się muzeum i tylko część zamku można zwiedzać. Z kolei z tarasów zamku rozpościera się wspaniały widok na zaporę, Zamek Czorsztyński i Pieniny.
Najpiękniejsze zamki w Polsce: Zamek Moszna
Zamek Moszna znajduje się jakieś 35 km od Opola i od 1866 do 1945 roku był rezydencją śląskiego rodu Tiele-Wincklerów, potentatów przemysłowych. Ten imponujący zamek, ze względu na swoje 3 różne style architektoniczne, 99 wież i wieżyczek oraz 365 pomieszczeń nazywany jest na Śląsku “zamkiem Disneya”. Różnorodność stylów z barokowym w środkowej części zamku, neogotyckim we wschodnim skrzydle i neorenesansowym w zachodnim oraz już wspomniane liczne wieże, nadają tej budowli nadzwyczajnego charakteru. Z kolei 200 hektarowy park z kanałami i mostkami jest jedną z najpiękniejszych atrakcji ogrodowych w województwie opolskim. Można śmiało powiedzieć, że miejsce to nawiązuje do słynnych francuskich zamków znad Loary. Jako ciekawostkę dodamy, że przez wiele lat do 2013 roku mieściło się tu Centrum Terapii Nerwic.
Zamek Czocha
Zamek powstał w XIII wieku na polecenie króla czeskiego Wacława I. Na przestrzeni lat przechodził on z rąk biskupów przez polskich książąt do niemieckich przemysłowców. Plotka głosi, że w czasie II wojny światowej zatrzymywali się tu szyfranci Abwehry. Po wojnie wiele dóbr zostało zniszczonych lub wywiezionych. Z tym zamkiem związana jest legenda błąkającej się po zamku Białej Damy o imieniu Gertruda. Ponadto bardzo znana jest tzw. Studnia Niewiernych Żon na dziedzińcu zamku, gdzie kilka kobiet straciło życie. Podobno ich jęki i wołania o pomoc słychać jeszcze po dziś dzień pod osłoną nocy. Jednak do dziś niewiadomo ile w tych mitach i legendach z dawnych czasów jest prawdy. Dziś w zamku znajduje się hotel, a część zamku jest udostępniona dla turystów. Zamek Czocha cieszy się powodzeniem wśród reżyserów filmowych. Kręcono tu zdjęcia do filmów “Wiedźmin”, “Gdzie jest generał?” i “Poza lasem Sherwood“ i seriali „Tajemnica twierdzy szyfrów” i „Święta wojna”.
Najpiękniejsze zamki w Polsce: Zamek w Bobolicach
Zamek ten powstał w połowie XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego w systemie tzw. Orlich Gniazd znajdujących się w polskiej Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Podczas wojen szwedzko-polskich zamek uległ licznym zniszczeniom. Również upływ czasu odcisnął na nim swoje piętno. W 1998 roku zamek stał się własnością prywatną rodziny Laseckich. Po dwunastu latach gruntownego i skomplikowanego remontu zamek otworzył się dla zwiedzających w dniu 3 września 2011 roku. W pobliżu zamku znajduje się również hotel. Dziś zamek to „perła Jury Krakowsko-Częstochowskiej“. Odnowiony budowla zainspirowała również twórców Disneya, którzy w jej murach nakręcili teledysk promujący animowaną produkcję wytwórni Disney Pixar “Merida Waleczna”.
Zamek w Krasiczynie
Zamek w Krasiczynie znajduje się na trasie Przemyśl – Sanok i jest jednym z najpiękniejszych przykładów renesansu w Polsce. Powstał na przełomie XVII i XIX wieku, a jego forma pozostała praktycznie niezmieniona przez lata. Nazwa zamku pochodzi od rodu Krasickich, którzy go zbudowali, a sąsiednie miasto również nosi nazwę Krasiczyn. W porównaniu z innymi zamkami w tym stylu wyróżnia się czterema narożnymi basztami reprezentującymi stopień odwiecznej hierarchii feudalnego świata – Boga, papieża, króla i szlachty. Wokół zamku rozpościera się las. Dodatkowo w całym kompleksie znajduje się hotel i restauracja, a poszczególne części pałacu można zwiedzać.
Najpiękniejsze zamki w Polsce: Zamek w Lublinie
Zamek królewski w Lublinie leży na północny-zachód od Starego Miasta w Lublinie. Budowę zamku rozpoczęto już w XII wieku za czasów panowania króla Kazimierza Sprawiedliwego. Z tego pierwotnego zamku, zbudowanego w stylu romańskim, po dziś dzień zachowała się tylko wieża i kaplica zamkowa z freskami w stylu bizantyjskim i staroruskim. Co więcej Zamek w Lublinie był przede wszystkim bazą noclegową dla królów polskich w drodze do Wilna. To właśnie tutaj w Lublinie w 1569 r. sejm polski podpisał akt unii polsko-litewskiej (unię lubelską). Zamek w obecnej formie to neogotycka budowla z XIX wieku, która przez prawie 130 lat służyła jako więzienie. Od 1957 roku zamek jest siedzibą Muzeum Narodowego w Lublinie.
Zamek w Łańcucie
Na samym wschodzie Polski w województwie podkarpackim znajduje się Zamek w Łańcucie. Jest to wspaniały kompleks zamkowy i zarazem jedna z największych rezydencji w Polsce. Z Łańcutem ściśle związane są dwa ważne w historii Polski rody szlacheckie: Lubomirskich i Potockich. Były to jedne z najważniejszych rodów magnackich w kraju. W 1629 r. Stanisław Lubomirski nakazał rozbudować zamek i wtedy uzyskał on charakter rezydencjonalny. Ponadto w tym czasie dodano nowe obrazy i rzeźby, powiększono park i wybudowano oranżerię. Wnętrza są znakomicie wyposażone. Dwukondygnacyjna wspaniała Sala Balowa i Gabinet Lustrzany przybliżają nam tamtejsze życie polskiej szlachty.
Najpiękniejsze zamki w Polsce: Zamek w Kórniku
Zamek w Kórniku leży około 20 kilometrów na południowy-wschód od Poznania, w miejscowości o tej samej nazwie – Kórnik. Już w średniowieczu rodzina Górków rozpoczęła w tym miejscu budowę zamku na bagiennej wyspie z fosą i mostem zwodzonym, którą ukończono około 1430 roku. W XVI wieku zamek przebudowano w stylu renesansowym, później w stylu barokowym. Ostatecznie ówczesny właściciel Tytus Działyński zlecił w XIX wieku, jeszcze przed powstaniem listopadowym, przebudowę według planów Corazziego, Marconiego i Schinkla. Ostatnim właścicielem zamku w Kórniku był Władysław Zamoyski. Zamek wraz z 40-hektarowym terenem i całym swoim majątkiem przekazał on w 1924 roku narodowi polskiemu. Dziś w zamku mieści się muzeum z wieloma wyjątkowymi eksponatami oraz Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk.
Zamek w Pszczynie
Budowa zamku rozpoczęła się między XI a XII wiekiem. Budowla ta była kilkakrotnie przebudowywana. Dziś jest to neobarokowa rezydencja magnacka. Ten zamek na Górnym Śląsku otoczony jest parkiem angielskim. Jednym z właścicieli zamku był Jan Henryk XV Hochberg, a jego żona Daisy uchodziła za najpiękniejszą kobietę swojej epoki. Urodziła się w drugiej połowie XIX wieku w Wielkiej Brytanii, a w dzisiejszej popkulturze porównywana jest do księżnej Diany czy cesarzowej Sissi. Rezydencja jest jednocześnie Muzeum Zamkowym. W piwnicach znajduje się zbrojownia, w której można znaleźć miecze katowskie, pistolety i jatagany turecko-bałkańskie oraz japońskie miecze (katana) i zbroje samurajskie.
Zamek krzyżacki w Radzyniu Chełmińskim
Zamek w Radzyniu Chełmińskim to świadectwo skomplikowanych stosunków między Polską a Zakonem Krzyżackim. Zbudowany został na początku XIV wieku na skraju jeziora zamkowego z inicjatywy Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. W XVII wieku zamek uległ poważnym uszkodzeniom w czasie wojen szwedzko-polskich, a 200 lat po I rozbiorze Polski w 1722 roku zaczął być częściowo rozbierany przez władze pruskie. Dziś ruiny są otwarte dla zwiedzających i turystów. Można tu zobaczyć makietę zamku oraz narzędzia tortur. Ponadto na terenie zamku kręcono sceny z serialu Pan Samochodzik i Templariusze, ekranizacji książki Zbigniewa Nienackiego.
Zamek w Gołuchowie
Historia zamku nad rzeką Trzemną, sięga 400 lat wstecz. Zamek w Gołuchowie powstał jako zespół warowny w XVI wieku. Swój obecny wygląd zawdzięcza Izabelli z Czartoryskich Działyńska, której mąż Jan Działyński był właścicielem zamku. Dzięki artystom, których Czartoryska sprowadziła z Francji, pałac przypomina zamki nad Loarą – podobnie jak wyżej wspomniany Zamek Moszna. Hrabina Izabella chciała w tym zamku stworzyć nie tylko rezydencję, ale i muzeum. Zmarła we Francji w 1899 r. i została pochowana w kaplicy w Gołuchowie. Z kolei w 1951 roku zamek został przejęty przez Muzeum Narodowe w Poznaniu. Przeprowadzono prace remontowe i wyposażono poszczególne sale we własne zbiory. Dziś możesz tu podziwiać zabytkowe wazy oraz obrazy malarzy polskich i zachodnioeuropejskich. Znajduje się tu również kilka mebli z dawnego wyposażenia zamku.
Najpiękniejsze zamki w Polsce: Krzyżtopór
Zamek Krzyżtopór w Ujeździe jest jedną z największych atrakcji turystycznych województwa świętokrzyskiego. Wzniesiony w XVII wieku przez polskiego szlachcica Krzysztofa Ossolińskiego. Jest to obiekt o cechach architektury typu palazzo in fortezza. Łączy on w sobie elementy pałacu i fortecy. Przez lata pałac bardzo często zmieniał właścicieli. Obecnie zachowały się ruiny zamku i można je zwiedzać.
Dolina Pałaców i Ogrodów - polska Dolina Loary
Jeśli nadal myślisz, że w innych regionach Europy jest o wiele więcej zamków, to zachęcamy do odwiedzenia Parku Kulturowego Kotliny Jeleniogórskiej na Dolnym Śląsku. Znajdziesz tu niemal 30 zamków i pałaców, które były siedzibami książąt śląskich, pruskiej rodziny królewskiej (m.in. królów pruskich: Wilhelma III i Wilhelma IV), rodów arystokracji i szlachty polskiej, niemieckiej, czeskiej i austriackiej. To niezwykłe miejsce na mapie Polski przyniosło regionowi popularność jako obszar o największym zagęszczeniu zamków w Europie, wyprzedzając nawet tak wybitne zespoły jak francuskie zamki nad Loarą.
Zobaczysz tam m.in.: Pałac w Bukowcu, Pałac w Ciszycy, Pałac Schaffgotschów, Dwór w Janowicach Wielkich, Pałac Miejski w Kowarach, Pałac i Dom Wdowy, Pałac w Staniszowie, Pałac w Wojanowie i wiele innych. Ponadto park ten to bardzo interesujące krajobrazowo tereny podnóża Rudaw Janowickich i Karkonoszy z niesamowitymi widokami.
Mamy nadzieję, że tym artykułem zainspirowaliśmy Cię do wakacji w Polsce. A może pominęliśmy jakieś miejsce, które warte jest uwagi? Daj znać w komentarzu. Chętnie uzupełnimy nasz ranking “najpiękniejsze zamki w Polsce”.